[stelling] 'De Nederlandse marketeer moet zich nu al druk gaan maken om waarschuwingsteksten op de verpakkingen van zijn producten met suiker en vet'

Steven de Cleen, creative strategy director/oprichter ProudDesign:
‘Met name jonge consumenten vertrouwen voedingsmerken niet meer’
Eens! Keer op keer is gebleken dat de voedingsindustrie niet in staat is om zelf regels op te stellen of daaraan te voldoen. Daarom zet Heineken nu fors in op 0% alcohol en het niet rijden met alcohol. In dat vacuüm is onze hoop gevestigd op ‘Ik kies bewust’-logo’s en Albert Heijn met zijn gekleurde klavertjes of nu met de friswijzer. Vaak horen we in marktonderzoek terug dat met name jonge consumenten voedingsmerken niet meer vertrouwen. Dit bewijst ook de populariteit van Jamie Oliver, programma’s als KvW en prijzen als het Gouden Windei. Hoe komt dat? Omdat we ons voedsel te vaak en te veel bewerken en daar niet duidelijk of eerlijk over durven te zijn. Dit heeft de markt geopend voor nieuwe, alternatieve merken. Achter die mooie namen blijken echter ook nog steeds suiker- en zoutbommen te zitten zoals de Eat Natural-repen en Healthy People honing zeezout-amandelen. Als designbureau worstelen we daar ook mee en proberen we samen met de klant onze verantwoordelijkheid te nemen, maar zonder gezamenlijk standpunt blijft dit moeilijk. Het volume wint het nog te vaak van de kwaliteit. Kunnen consumenten hun eigen gezonde keuze wel maken? Dat denk ik wel, maar dan moet je ze ook goed informeren en niets verstoppen. Een idee zou zijn om op iedere verpakking verplicht een suikerklonticoon af te beelden met een percentage van ALLE suikers, dus geen onderscheid tussen ‘toegevoegd' of 'van nature aanwezig' of zelfs natuurlijk en kunstmatig. Hetzelfde voor vet in de vorm van een druppel. En doe dan ook maar meteen een driehoek (bergje) voor het zout. Bespreek niet alleen de vóór- maar ook de tegenargumenten. Wees duidelijk, transparant en eerlijk. Een suikertax zoals in Mexico - waar Coca-Cola én obesitas groot zijn - is een uiterst redmiddel, maar verdient steun. Beloon voeding en belast verwenning, want honger hebben enkelen, het overgrote deel alleen maar trek. Als we zo doorgaan is de gezondheid van consumenten het beste vertegenwoordigd door een onafhankelijke overheidsinstantie met voedingsspecialisten/artsen - en dus niet de NVWA - die bepaalt of een product goed informeert over de effecten voor je gezondheid volgens een vast patroon. Hiermee worden ook de kosten voor gezondheidszorg direct positief beïnvloed, want beter eten = minder ziek. Win-win! Een klein deel van onze zorgpremie kan hiervoor aangewend worden. Zeg nou zelf, aan wie vertrouw jij je gezondheid liever toe? Aan die witte jas in de supermarkt of die in het ziekenhuis?

Jeff van Dijk, oprichter/eigenaar en creative strategist bij OD Designstudio:
‘De tijd dat merken werden gebouwd op het communiceren van benefits en het weglaten van dissatisfiers is geweest’
Jazeker en snel een beetje ook en niet gedacht vanuit regelgeving, maar simpelweg omdat de consument dat vraagt; die heeft daar recht op namelijk. Mensen zoeken informatie en vragen transparantie van bedrijven en merken. Vertel wat je weet van jouw product. Veel of weinig suiker, vertel het en gebruik de feedback van de consument om beter te worden. De tijd dat merken werden gebouwd op het té geregisseerd communiceren van benefits en het weglaten van dissatisfiers is geweest. Gelukkig maar. Dat is de reden dat er nu wordt gesproken over ‘waarschuwingsteksten’. We zijn laat, maar niet té laat om het vertrouwen van de consument, de politiek en de maatschappij terug te winnen. Met een gezonde dosis creativiteit en design thinking wordt het nog stimulerend hoe we dat gaan oplossen met elkaar!

Tessa Oudijn, eigenaar en creative director Brum Design:
‘Tendens dat consumenten bewuster en kritischer worden, gaat sneller dan regelgeving’
Ik denk dat de tendens dat consumenten steeds bewuster en kritischer worden nog sneller gaat dan regelgeving op dit gebied. Voor marketeers is het verstandig maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen door helder en eerlijk te communiceren en ook verantwoorde producten te maken. Daarmee kun je de regelgeving voorblijven en voorkom je verplichte waarschuwingen en symbolen. Het is niet echt een ontwikkeling waar je je zorgen om moet maken, maar juist een relevante trend waar je als marketeer op in moet spelen. Mooie voorbeelden uit de frisdrankindustrie zijn bijvoorbeeld Sprite, dat de suikerhoudende variant volledig vervangen heeft door suikervrij; dat is in dit geval dus de nieuwe standaard geworden. Omgekeerd kan echter ook: Exota met prominent op de verpakking: ‘Met echte suiker’.

Wall of shame
Uit een enquête van de Consumentenbond blijkt dat consumenten helemaal klaar zijn met misleidende verpakkingen. 83% vindt dat de Nederlandse Voedel- en Warenautoriteit daar iets aan moet doen, 61% de overheid en 60% de fabrikanten zelf. Een derde vindt zelfs dat ook supermarkten verantwoordelijk zijn. 93% van de consumenten vindt dat de voorkant van een verpakking een goed beeld moet geven van wat er in zit. Eén van de genoemde voorbeelden (Zonnatura Kruidenoplosthee) wekt met name veel verontwaardiging op als blijkt dat 92 van de 100 gram oploskorrels uit suiker bestaat. De Consumentenbond is een petitie gestart op consumentenbond.nl/ditdeugtniet. Daar is ook de volledige ‘wall of shame’ te zien (bron: Consumentengids 10, oktober 2017).

Dit artikel stond in MarketingTribune 17, 10 oktober 2017.