De verpakkingsarme of plasticloze supermarkt

De ene na de andere verpakkingsloze supermarkt ging failliet. Een goede alternatieve oplossing lijkt de verpakkingsarme supermarkt en sinds eind februari bestaat er ook een plasticloze supermarkt. Want helemaal zonder verpakking, dat blijkt toch best lastig.
 

Dat verbaast mij niks: verpakkingen vervullen immers een aantal belangrijke functies. Ze dienen als communicatiemiddel om de consument te informeren. Zo geven verpakkingen belangrijke informatie over onder andere ingrediënten, herkomst en bewaaradvies. Daarnaast spelen verpakkingen een belangrijke rol bij productbescherming en hygiëne en dragen ze bij aan de strijd tegen voedselverspilling. Er bestaan diverse slimme verpakkingen, waarmee producten langer vers en houdbaar blijven. Heb je weleens stilgestaan bij de milieu-impact van voedselverspilling? Eten weggooien heeft soms een grotere impact op het milieu dan het verpakkingsmateriaal, dat ervoor zorgt dat voedingsmiddelen langer houdbaar blijven.

De tussenoplossing
Met de ondergang van de verpakkingsloze supermarkt in Nederland ontstond al snel een alternatief in de vorm van de verpakkingsarme supermarkt. Voorbeelden hiervan zijn De Nieuwe Graanschuur in Amersfoort, Delicious Food in Amsterdam en Superfair in Utrecht. Deze supers geven de voorkeur aan onverpakt, maar als het niet anders kan, bijvoorbeeld in het geval van kwetsbare producten, dan is een verpakking ‘toegestaan’.

Plastic Free™
Een nieuw alternatief is de plasticloze supermarkt. De biologische supermarkt Ekoplaza in Amsterdam opende eind februari een plasticvrije pop-up supermarkt. De intentie is om het concept (Ekoplaza Lab) snel door te voeren in de andere 74 filialen. De artikelen in de pop-upwinkel zijn allemaal voorzien van het Plastic Free™-label.
De afkeer tegen plastic groeit. Dit blijkt des te meer uit de recente Plastic Attack-acties, waarbij klanten na aankoop de plastic verpakkingen achterlaten in de supermarkt. Hiermee willen de actievoerders aantonen hoeveel overbodig verpakkingsplastic er in de supermarkten ligt. Het gaat in dit geval dus om secundaire verpakkingen, die geen belangrijke rol hebben in het kader van houdbaarheid en voedselveiligheid.

Alternatieven
Als alternatief op de plastic verpakkingen zien we bijvoorbeeld alleen verpakkingen gemaakt van papier. Dat ziet er natuurlijk uit en in de ogen van de gemiddelde consument is dit ‘goed’. Maar de milieu-impact van een papieren verpakking is niet per definitie lager. Daarnaast komen er ook steeds biobased plastics op de markt. Biobased plastics zijn gemaakt van plantaardige biomassa, afkomstig uit bijvoorbeeld mais, biet, suikerriet of aardappel. Een bekend biobased plastic is PLA.

Maar welke variant of alternatief is nu het beste? Dat antwoord kan ik je helaas niet geven, want de milieu-impact van een verpakking hangt af van zoveel verschillende factoren. Feit is wel dat we tot steeds meer nieuwe inzichten komen.

Ken jij nog andere voorbeelden van initiatieven of ontwikkelingen die het gebruik van plastic verpakkingen terugdringen?

Huib Burggraaf
VerpakkingXpert