Het uitgelekte naakt van Britt Dekker
- 26 nov 2013 @ 10:24
- Remco Kloters
Als u media- en auteursrechtspecialisten vandaag zou vragen wat zij het meest opwindende naaktmodel vinden, dan is dat zonder twijfel de blondine Britt Dekker. Na veertien spannende maanden van online onzekerheid heeft het Hof Amsterdam geoordeeld dat het door GeenStijl plaatsen van een link naar naaktfoto’s van Britt toch geen inbreuk op auteursrecht oplevert. Daarmee slaakt het internet en GeenStijl in het bijzonder een zucht van verlichting. Is dat terecht?
MarketingTribune vroeg zich vorige week in een analyse over de rechtszaak GeenStijl-Playboy al af wie er nou eigenlijk had gewonnen. Mediarecht-advocaat Remco Klöters duikt er deze week nog even wat dieper in.
Britt poseerde in 2011 voor Playboy. Traditiegetrouw was de reportage tot het moment van publicatie geheim. Het is echter GeenStijl dat de primeur heeft en vóór publicatie een hyperlink publiceert naar de op filesharing-site Filefactory geüploade foto’s. Dit tot irritatie van Playboy-uitgever Sanoma dat een procedure startte en vorig jaar de rechtbank hoorde beslissen dat de hyperlink inbreuk maakte op het auteursrecht van Sanoma en het portretrecht van Britt Dekker. Op 19 november 2013 heeft het Hof Amsterdam dit vonnis in hoger beroep vernietigd.
Juridisch was de hamvraag of het plaatsen van de hyperlink naar Filefactory is aan te merken als een zelfstandige openbaarmaking van de foto’s en daarmee als inbreuk op het auteursrecht. Het hof oordeelt dat met het plaatsen van hyperlinks naar de locatie op internet waar foto’s toegankelijk worden gemaakt voor het publiek, in beginsel geen zelfstandige openbaarmaking is. Dat gebeurt op die locatie zelf: bij Filefactory dus.
Het Hof waagt zich aan de volgende uitleg van het verwijzen via hyperlinks: 'Verwijzing met een hyperlink naar een aldus op een andere locatie openbaar gemaakt werk is niet veel anders dan met een voetnoot in een boek of tijdschriftartikel verwijzen naar een reeds gepubliceerd ander werk.'
Dat met Filefactory sprake is van een, zoals Sanoma dat noemt: digitale kluis waartoe alleen de uploader of de personen die van de uploader een accescode ontvangen toegang krijgen, maakt volgens het hof niet uit. Sanoma is er niet in geslaagd te bewijzen dat de foto’s op Filefactory volmaakt privé zijn gebleven en dus moet er vanuit worden gegaan dat GeenStijl geen dusdanige interventie gepleegd heeft dat sprake is van het verschaffen van een nieuw toegangskanaal tot de foto’s.
Dus: omdat niet bewezen is dat de foto’s op Filefactory onvindbaar en onbereikbaar waren, wordt uitgegaan van een normale hyperlink, die dus te vergelijken valt met een ouderwetse voetnoot.
Uitslag: 0-1!
Daarmee is sprake van een overwinning voor het internet, met name ook omdat hier sprake is van een specifieke vorm van hyperlinken. Daarmee gaat deze uitspraak verder dan het eerdere oordeel van hetzelfde hof over een zaak waarin een wiskundeleraar antwoordenboeken online had gezet.
Opvallend is dat het hof van mening is dat niet vaststaat dat de foto’s onvindbaar waren, maar daarbij afgaat op de stelling dat derden ze ook kunnen vinden door een link aan te klikken op een andere webpagina, een e-mailbericht of een twitterboodschap. Dat ruikt naar een cirkelredenering: de foto’s waren niet onvindbaar, want op (sites als) GeenStijl kon je er eenvoudig naar doorklikken. Tja...
Uitslag: 1-1?
Dat Geenstijl.nl deze zaak heeft ‘gewonnen’, zoals zij op haar website claimt, is echter niet helemaal waar. Sterker nog: de hyperlink is onrechtmatig en in een nieuwe procedure zal de schade bepaald moeten worden.
GeenStijl wist immers dat sprake was van geheime foto’s en was zelfs expliciet verzocht niet te publiceren. Desondanks riep zij haar lezers enthousiast op de foto´s te bekijken en plaatste zelfs een nieuwe link toen de foto’s van Filefactory verwijderd waren. Daarnaast maakt GeenStijl vaker dit soort foto’s openbaar en profiteert daarvan. Het logisch gevolg is dat er minder Playboys verkocht worden en daarmee lijdt Sanoma dus schade, aldus het hof.
Hiermee had het handelen van GeenStijl.nl volgens het hof een in hoge mate faciliterend karakter. Dat is onrechtmatig, ondanks de persvrijheid van GeenStijl.
Uitslag: 2-1!
GeenStijl heeft overigens wel degelijk (kleinschalig) inbreuk gemaakt op het auteursrecht van Sanoma. Struikelblok is een mislukt beroep op het citaatrecht. GeenStijl mocht niet bij wijze van teaser een uitsnede van één van de foto´s publiceren. De strenge eisen voor citeren worden GeenStijl daarbij fataal, immers: het betreft geen rechtmatig openbaar gemaakte foto en er heeft geen vermelding van de fotograaf plaatsgevonden. Zie voor meer informatie over het overschatte citaatrecht hier en hier.
Trap na!
Sanoma heeft geprobeerd GeenStijl neer te zetten als amusement in plaats van een nieuwsmedium. Het hof gaat daar niet in mee, maar is wel bereid er een plaagstootje aan te wijden: 'Hoewel de in dit geding overgelegde uitingen van GeenStijl niet direct bijdragen tot de overtuiging dat zij op een serieuze manier maatschappelijke misstanden aan de kaak wil stellen, zal het hof er veronderstellenderwijs vanuit gaan dat dit wel het geval is.' Ik vraag me echter af of de redactie daarvan wakker zal liggen.
Remco Klöters is specialist op het gebied van het media-, auteurs- en merkenrecht. Hij is werkzaam bij Van Kaam advocaten te Amsterdam en heeft een ruime ervaring met procederen, adviseren en het uitonderhandelen en opstellen van contracten.
Lees ook:
Nieuwsbrief
- Mis niets! Schrijf je nu in voor de gratis nieuwsbrief.
- Inschrijven
Laatste reacties
Word abonnee en ontvang:
- ✔ 16 keer per jaar MarketingTribune Magazine
- ✔ Korting tot wel €100,- op events
Meest gelezen
- [column] Top 5-TikTok-trends: Europapa, brommers kiekn en hou...
- [column] Top 5-TikTok-trends: experts van likmevestje, lekker...
- CMO Dennis van den Berg (Talpa): Onze marketingstrategie is...
- Onderzoek: mediamerk van invloed op perceptie adverterend merk
- BNR keert terug naar eigen studio
- Procter leidt nieuwe Top-100 Adverteerders
Laatste Nieuws
- Top-100 Adverteerders 2023: Radio en... 28-03-2024
- CMO Dennis van den Berg (Talpa):... 26-03-2024
- TikTok lanceert Jeugdraad 26-03-2024
- Onderzoek: mediamerk van invloed op... 22-03-2024
- BNR keert terug naar eigen studio22-03-2024
- Procter leidt nieuwe Top-100... 20-03-2024
MarketingTribune Events
- 28mei 2024
Retail Media Day
- 13jun 2024
NIMA Marketing Day
- 17sep 2024
CrossBorder Event
- 3okt 2024
CustomerFirst Congres
- 10okt 2024
Shopping Today
- 12nov 2024
Grand Prix Content Marketing