[column] Retail kan veilig open

'Beste bewindslieden van het kabinet,

Morgen staat er weer een Catshuisoverleg op de planning. We zullen beelden zien van Rutte die op de fiets aankomt en Van Dissel die het kabinet een presentatie komt geven. Al maandenlang is dit hoe het gaat, er wordt voor de besluitvorming uren geluisterd en gekeken naar de powerpoints van het RIVM. Ik stel voor dat alle perspectieven gehoord worden en de juiste experts aanschuiven. Ik kom graag vanuit Houten op de fiets naar Den Haag om net als het RIVM een technische briefing te geven over retail en om te onderbouwen waarom winkels veilig open kunnen. En hoor dan ook erg graag waarom het Kabinet nu het zover is, om onbegrijpelijke redenen toch lijkt te gaan afwijken van de eigen routekaart. Dat lijkt me wel het minste wat me mogen verwachten.
 
Retail was een verzwarende maatregel
Het besluit om niet-essentiele winkels half december te sluiten is een verzwarende maatregel bovenop het risiconiveau “zeer ernstig” van de eigen routekaart van het kabinet. In geen enkel risiconiveau op die routekaart staat namelijk dat winkels gesloten zijn. Deze extra verzwarende maatregel is genomen omdat het kabinet op basis van het toenmalige RIVM advies zich zorgen maakte over de mogelijke drukte richting de feestdagen. Zo staat het letterlijk in het RIVM advies. Wat we er toen ook van vonden, inmiddels liggen de feestdagen ruim 2 maanden achter ons en had deze verzwarende maatregel er allang weer af gemoeten. Er is ook altijd door het kabinet aan ons aangegeven dat als eerste de verzwarende maatregelen worden opgeheven. Bovendien zitten we op basis van het aantal besmettingen per 100.000 inwoners op 150 en daarmee op niveau “ernstig” en ook al niet meer op “zeer ernstig”.

Besmettingen in winkels 0,7% 
De retail heeft al een fieldlab van vorig jaar maart tot en met december achter de rug, die hoeven wij niet meer te doen. Winkels zijn 9 maanden lang veilig open geweest met de Veilig Winkelen protocollen. Steeds weer kregen we van het kabinet de complimenten hoe goed het ging in winkels. Ook het RIVM heeft toen en ook nog recent geconstateerd dat de kans dat je in een winkel besmet raakt zo goed als nihil is (0,7%). We staan zelfs niet eens genoemd in de tabel met bronnen van besmettingen van het RIVM. Dat zijn voornamelijk prive-situaties en jawel… scholen. Ook de ziekteverzuimcijfers in de retail laten zien dat deze niet hoger zijn dan in 2019. Medewerkers raken niet besmet, laat staan ziek, terwijl zij de hele dag in de winkel zijn. Winkels zijn doorstroomlocaties, daar ben je kort, alleen, koop je contactloos en kun je goed de maatregelen van hygiëne , 1,5 meter hanteren en maximaal aantal bezoekers doseren. Kortom; in winkels raak je niet besmet.

Europa alle winkels open bij ons aantal besmettingen
Dat winkels geen risico vormen op besmettingen weten ze in heel Europa behalve in Nederland. In België zijn de winkels vanaf 1 november open en dat heeft tot nul stijging van besmettingen geleid. En ook daar zullen ze met allerlei varianten van het virus te maken hebben. In de bijgaande kaart is te zien dat bijna heel Europa de winkels al weer geopend heeft terwijl Nederland in de meeste gevallen op een lager aantal besmettingen per 100.000 inwoners zit. Zwitserland is recent weer open en ook in Duitsland gaan binnenkort winkels in verschillende deelstaten weer open. Waar is dan het argument van het grensverkeer? In december was dat een belangrijk argument om dicht te gaan, 'Duitsland gaat dicht dus wij ook'. Nu België en Duitsland open zijn en gaan, kunnen wij dus ook.

Winkels dicht kost banen
De maatregelen die genomen worden zijn disproportioneel. 56.000 winkeldeuren zijn gesloten, dat kost 700 mln omzet per week en van de 300.000 banen staan er 50.000 tot 60.000 op de tocht als dit nog tot in maart duurt. Juist in die groep zijn er veel jongeren die het toch al zo zwaar hebben en nu ook niet kunnen werken en wellicht straks hun baan kwijt zijn. De steunmaatregelen zijn bij lange na niet voldoende om dit te compenseren. Als je als overheid besluit winkels te sluiten dan dien je de schade voor 100% te vergoeden. Ook juridisch gezien mag een ondernemer hier nooit en te nimmer schade van ondervinden, het is een grote misvatting van de overheid dat dit onder ondernemersrisico valt. Het is ook niet uit te leggen dat bepaalde groepen zelfs (bijna) helemaal buiten de boot vallen zoals starters en filiaalbedrijven. En ondertussen stijgt de schuldenlast en het liquiditeitstekort van ondernemers tot duizelingwekkende hoogte. Heel veel mooie Nederlandse (vaak familie)bedrijven van MKB tot filiaalbedrijf gaan op deze manier onnodig verloren. Dit wordt een bloedbad!

Een onsterfelijke en risicoloze maatschappij
Ons kabinet lijkt steeds meer het doel te hebben om een onsterfelijke en risicoloze maatschappij te willen creëren. Voorbeeld: ook in het verkeer vallen bij slecht weer meer slachtoffers, gaan we dan op basis van 3-weekse voorspellingen van het KNMI het volledige wegennet afsluiten in de toekomst? Natuurlijk moeten we COVID serieus nemen, maar het kabinet slaat nu door in besluiten die alleen vanuit angst en worst-case scenario’s worden genomen. Het zal ook vast met de verkiezingen (waarbij we wel met 10mln de straat op mogen?) te maken hebben. 

Intelligente oplossingen
Retailers zijn hele verstandige, begripvolle en mooie mensen, maar ook dat houdt een keer op. Sterker nog, we zien initiatieven tot opstand, zoals in Klazienaveen waar winkels open willen en ook zeggen te gaan, groeien. Dat is straks niet meer tegen te houden. Dus beste Mark, Hugo en collega’s, voorkom dat, kijk naar de zuiderburen, toon visie, ga voor een intelligente oplossing en laat ons jullie helpen om het veilig openen van winkels te organiseren. Ik stap graag morgen op de fiets en werk mee aan intelligente oplossingen.'

Udo Delfgou
directeur InRetail

(foto boven: MP met OV fiets op rechts via Wiki Commons)