[column] Dit zijn dé foodtrends van 2023: wat ligt er komend jaar op ons bord?

1. Koken met de hand op de knip
Afgelopen jaar was er één onderwerp dat iedereen in zijn greep hield: de stijgende prijzen. Ook de foodsector werd hard geraakt. Uit ons eigen onderzoek bleek dat 47% procent van de producenten de hogere kosten doorvoerde naar de eindgebruiker of handelaar. Tegelijkertijd houdt iedereen meer de hand op de knip: budget is een belangrijke factor bij het kiezen van een product, recept of restaurant. Afgelopen jaar waren vleesvervangers dankzij de inflatie voor het eerst goedkoper dan vlees. Wordt komend jaar het kanteljaar voor deze productcategorie? Ook in de horeca spelen de stijgende kosten een grote rol: de gemiddelde menuprijs steeg afgelopen jaar aanzienlijk, maar tegelijkertijd zien we dat steeds meer restaurants ook nadenken over budget opties. Daarnaast doen slimme producten het goed: denk bijvoorbeeld aan de EcoStoof, die het mogelijk maakt om op een slimme manier te stoven zonder gas te gebruiken.

2. Alternatieven zijn steeds minder alternatief
Omdat men steeds bewuster met eten bezig is, en dus vaker voor duurzamere of gezondere alternatieven kiest, worden deze steeds meer mainstream. Reale, het beste restaurant van Italië, is onlangs zelfs geheel vegetarisch geworden. In Amsterdam onderzoekt men op het moment of het aanbod restaurants en kantines in gemeentegebouwen voortaan voor 50 procent plantaardig kan zijn. Ook omarmen grote merken steeds meer duurzame varianten. Denk aan plantaardige Chocomel die afgelopen jaar op de markt kwam. Daarnaast zijn lokale plantaardige zuivelvarianten steeds meer in het versschap te vinden zoals de verse notenmelk van Cowless en Nederlandse sojamelk van De Nieuwe Melkboer.

3. Moestuinieren en wildplukken
Terwijl de korte ketenconcepten al een aantal jaren al als paddenstoelen uit de grond schieten, denk aan Support Your Locals en BOER&NLekker, maakt ook de allerkortste keten een opmars: koken uit eigen tuin. Steeds meer mensen sluiten zich aan bij een moestuinvereniging of gaan aan de slag in hun eigen tuin. Deze coronahobby heeft inmiddels een vaste plek ingenomen in het dagelijks leven en sluit natuurlijk ook helemaal aan bij de budget-trend. Daarnaast sloeg Nederland afgelopen jaar massaal aan het wildplukken. Van daslook in het park tot kastanjes uit het bos. Yvette van Boven lanceerde haar plantengids - receptenboek Van Boven in het Wild en op de Wildplukwiki van Slow Food zijn alle ins en outs over het wildpluklandschap te vinden. 

4. Adopteer een boom of schaap
Voor de mensen die geen tuin of land hebben maar wél graag de keten ultrakort houden: niet getreurd want initiatieven om een boom, schaap of zelfs een deel van een tuin te adopteren zijn er meer dan genoeg. Deze initiatieven zorgen ervoor dat zodra het oogstseizoen aanbreekt, je de producten rechtstreeks op je deurmat ontvangt. Adopteer bijvoorbeeld een sinaasappelboom via Llaurat en ontvang tijdens het seizoen 80 kilo van de productie. Of een olijfboom in Andalusië voor een liter eigen olijfolie per kwartaal. Het platform Crowdfarming schakelt boer en consument aan elkaar, en er zijn meer dan genoeg opties!

5. Nostalgie met Hollandse klassiekers
2022 was absoluut het jaar waarin de oerhollandse klassiekers weer in de schijnwerpers zijn gezet. Zelf voeren wij natuurlijk al jaren campagne voor aardappels, en lanceerden in onlangs nog de duurste stamppot ter wereld. Maar denk bijvoorbeeld ook aan het nostalgische restaurant Hap Hmm, waar het Parool onlangs nog een lovende recensie over schreef. De hollandse pot is definitief een comeback aan het maken. Mooi voorbeeld is ook influencer Snackspert: hij won het afgelopen jaar een ongelofelijk aantal followers. Zijn ode aan de oerhollandse snackbar maakte klassieke snacks weer helemaal van nu. Ik verwacht komend jaar absoluut een revival van nog meer ‘gouwe ouwe’ gerechten.

6. Serieuze alcoholvrije alternatieven
Na de feestdagen trappen veel mensen op de gezonde rem en dry january is weer in volle gang. Gelukkig is de tijd dat de enige alcoholvrije alternatieven naast water cola of fanta zijn inmiddels voorbij. Een absolute trend: de serieuze alcoholvrije mogelijkheden vieren hoogtij! De alcoholvrije slijterij Nix&Nix opent steeds meer vestigingen, Butcha en Seedlip organiseerden de pop-up Slijterij Droog en komende februari wordt de eerste editie van de World Alcohol-Free Awards in Londen georganiseerd. Ik voorzie komend jaar ook flinke een groei in het suikervrije aanbod in deze categorie.

7. Smaken van ver, zonder de kilometers
De wereld is een dorp en ieder jaar is er wel weer een nieuwe buitenlandse foodtrend die zich aandient. Tegelijkertijd is men zich steeds beter bewust van de footprint die het transport van producten van ver met zich meebrengen. Het is nu de trend dat steeds meer producenten in Nederland producten maken die hun oorsprong elders vinden. Denk aan Dutch Wasabi: de eerste wasabi van Nederlandse Bodem. Boonzaak ontwikkelt op het moment tempeh van verschillende Hollandse bonen en in Rotterdams brouwt men de heerlijkste sojasauzen bij Tomasu met ingrediënten uit de Hoeksche Waard. Mixblik pakt het weer anders aan. Hier werken 20 vrouwen die pas kort in Nederland wonen om de heerlijkste gerechten uit hun landen van herkomst te maken, met waar het kan biologische ingrediënten uit de regio. Kortom: wel de bijzondere smaken afkomstig uit andere culturen, maar zonder de kilometers.

Laura Emous
PR-specialist bij creative agency Food Cabinet

(foto: L.E.)
Meer foodtrends: klik hier (zie icoon 4)