[column] Kleur bekennen

Als ik zeg, dat ik nog uit het zwart-wittijdperk stam, weet de goede verstaander genoeg. Ik ben opgegroeid met een zwart-wittelevisie. Ik herinner mij nog goed de komst van de eerste kleurentelevisietoestellen. In 1967. Na schooltijd stonden we met onze neuzen tegen de etalageruit van de enige elektronicawinkel van ons dorp gedrukt om het wonder te aanschouwen. Daar stond een televisie, waarvan het beeld niet langer grijsbeelden weergaf, maar schitterende, vrolijke kleuren. We keken er met de grootst mogelijke bewondering naar. ‘Triomf der techniek’ stond op de gevel van de winkel en dat was zonder meer waar. Wij waren er letterlijk getuige van in die etalage van de plaatselijke elektronicawinkel.

Groen
Het was eind jaren zestig. Kleurrijke jaren. Met een uitbundig modebeeld en bloemen in het haar. In de popmuziek was het kleur ‘all over’ met bands als Shocking Blue, Deep Purple, Pink Floyd en Black Sabbath. Kleur kwam ook terug in hits als Mellow Yellow en Yellow Submarine van respectievelijk Donovan en The Beatles, die in 1969 ook nog eens hun White Album uitbrachten. We hadden het in die tijd ook over Rood China. Indianen waren roodhuiden en bij de Koninklijke Marine werd (wordt) elke woensdag Indisch gegeten: de blauwe hap. In de jaren zeventig kleurde Nederland verder met knaloranje en paars, maar ook met groen, (oker)geel en bruin. Vooral die laatste kleuren gaven een kentering in de tijd aan. Van een focus op het heelal in de jaren zestig, verschuift de aandacht in de jaren zeventig weer naar de aarde. De negatieve gevolgen van de consumptiemaatschappij worden voor het eerst merkbaar. Het milieu en de schade, die daaraan wordt toegebracht, krijgt steeds meer aandacht. Groen wordt de kleur van de milieubeweging. Greenpeace wordt in 1972 opgericht.

Zwart
In de jaren tachtig slaat de somberheid toe. Met werkloosheid en woningnood. In de kraakbeweging en punkscene overheerst het zwart. Een kleur die in de ‘booming’ jaren daarna, als we massaal gaan reizen en kopen, vooral geassocieerd wordt met Zwarte Zaterdag en Zwarte Vrijdag. Deze Black Friday geeft aan, dat ook de commercie kleur is gaan inzetten om aandacht te vragen en verkoop te stimuleren. In het land van oorsprong – de Verenigde Staten – wordt Black Friday beschouwd als het begin van het seizoen voor de kerstaankopen. In Nederland heeft het die specifieke betekenis niet, maar is het toch sinds een aantal jaren populair om vooral goedkoop cadeaus voor Sinterklaas en kerst in te kopen.

Blauw
En zo hadden we dus onlangs op maandag Blue Monday. Deze zogenaamde meest deprimerende dag van het jaar is niets anders dan een in 2005 bedachte marketingtruc om mensen in de sombere januarimaand aan te zetten een vakantiereis te boeken. Deze marketingslimmigheid was zó succesvol, dat het fenomeen wereldwijd bekend werd. Niet alleen reisbureaus zagen er een kans in om meer omzet te genereren. Ook andere bedrijven haakten op deze dag in met als gevolg, dat het een van de populairste dagen is geworden, waarop consumenten zoeken naar hoge kortingen en de beste acties om zichzelf zo uit de nieuwjaarsdip te kopen. Enfin, blijft het hierbij? Nee hoor! Want, hoewel het nog ruim meer dan twee maanden duurt, liggen de chocolade eitjes alweer in de supermarkt. Klaar voor de Pasen, dat traditioneel begint op: Witte Donderdag.

Charles Borremans
merkstrateeg en partner iO Campus

beeld: Kat Snowden / Unsplash