[designpanel] Van Gogh Museum door Studio Dumbar

Het Van Gogh Museum is het meest bezochte museum in Nederland met in 2017 2,3 miljoen bezoekers. Het heeft een jong bezoekersprofiel en in internationale rankings staat het aan de top, naast musea als het Louvre. Het museum ontwikkelt continu nieuwe initiatieven om het werk van Van Gogh toegankelijk te maken voor een groot publiek en de – financiële - positie van het museum te versterken. Voorbeelden daarvan zijn Vincent op Vrijdag voor jongeren, Kunst maakt de mens voor ouderen, Meet Vincent Van Gogh Experience voor bezoekers uit China en Van Gogh op school voor basisschoolleerlingen. Al deze initiatieven leidden tot steeds meer fragmentatie in het merk. Studio Dumbar werd gevraagd het brand management beter te organiseren en de visuele identiteit te vernieuwen. Daarbij is het woordmerk behouden, de look & feel is grondig vernieuwd. De refresh had drie uitgangspunten: eenvoud, herkenbaarheid en de collectie. Basis van het ontwerp is een smal kader dat om het werk wordt geplaatst. De kleuren van de kaders zijn afgeleid uit het werk van Van Gogh. Het kader en kleurkeuze versterken de expressie van de schilderijen. Voor de typografie is de bestaande letter, Gotham, gekozen maar in een lichtere variant. Het woord is aan ons panel.

Marc van Eck, partner Business Openers: Dit komt uit de categorie slimme huisstijlaanpassing. De sterke elementen overeind houden, het woordmerk, en verder subtiele wijzigingen. Dapper is dat afscheid is genomen van het kenmerkende gele vierkantje in de typische Van Gogh-zonnebloemstijl. Hadden velen niet gedurfd, maar je mist het helemaal niet en er ligt nu veel meer nadruk op de afzender, het Van Gogh Museum. Het werk van Van Gogh de held laten zijn en gewoon in een kadertje te plaatsen in typische Van Gogh kleuren is zo voordehandliggend dat je niet begrijpt dat het vorige design dit niet had. Inderdaad heel simpel en toch krachtig, precies als het werk van de meester. Zo zien we dat graag. Een dikke 8,5.

Felice Uiterwijk, marketingmanager Fairtrade Original: Dit is een case waar ik even goed naar moet kijken voordat ik mijn oordeel heb gevormd. De nieuwe stijl oogt modern en de kleuren fris. De gedachte om het werk van Van Gogh de hoofdrol te laten spelen, snap ik wel: de nieuwe stijl ondersteunt en zorgt dat de kunst de ‘hero’ blijft. Minder sterk vind ik de eigenheid van de stijl. Als het meest bezochte museum in Nederland, mag je je wel wat meer uitspreken over wie je bent met een duidelijke signatuur. Ik mis karakter en persoonlijkheid, ook al was die maar subtiel toegepast. Overall ziet het er aantrekkelijk uit, maar ‘t had in de details nog sterker gekund.

Irene van der Zwan, eigenaar Marketing & Zo: In eerste instantie vond ik de oude stijl duidelijker. Het logo van het Van Gogh Museum is overal hetzelfde en op dezelfde positie. Het geel met de impressionistische kwaststijl is kenmerkend voor Van Gogh. Bij nader inzien vind ik de vernieuwde stijl beter, aangezien het logo altijd in combinatie komt met een schilderij van Van Gogh. Speels ook dat de kleur van de ‘specifieke aftiteling’ afkomstig is van Van Gogh-schilderijen. Wat ik ook goed vind, is dat naast het Nederlands er ook een Engelse vertaling is. Wat ik echter storend vind, is de net iets te grote letters/cijfers van de specifieke aftiteling, waardoor het logo en het schilderij minder groots uitkomt. Het staat nu ook ietwat rommelig. Wellicht door de grootte en lettertype aan te passen dat dit kan worden verholpen.



Alef de Jong, founder/creatief strateeg Wunder: Het Van Gogh Museum is in de top gearriveerd en kan op zijn lauweren rusten. Althans, zo lijkt het als je de nieuwe huisstijl bekijkt. Het sluit aan bij het internationale culturele establishment. Ontwerptechnisch zit het goed in elkaar. Het is degelijk gedaan en het geheel is mooi in balans! Vakwerk. Wat ontwerp betreft een mooie 8.

Een merk heeft naast een mooie, degelijke layout ook een eigen signatuur nodig. Een merkstijl, die iets vertelt over de identiteit van de afzender. Wie ben je, waar sta je voor en wat onderscheid je van andere musea. Het geeft mensen een haakje, zodat ze je onthouden en over je praten. Dit narratief mis ik. Wat concept en merkstijl betreft daarom een 2.

Mijn conclusie: Vakkundig ontwerp, maar als merkstijl loopt het iets te veel in de pas van culturele instellingen. Het bevestigt de categorie, maar mist verleiding en magie. Het resultaat is degelijk en voorspelbaar. Ik mis het karakter en de eigenheid. De merkstijl zou iets meer Vincent van Gogh kunnen gebruiken. Een moderne eigenzinnige schilder die zijn tijd vooruit was. Oké, hij werd pas gewaardeerd na zijn dood. Het eindoordeel, met het risico dat over jaren blijkt dat ik er volledig naast zit, komt uit op een 5.

Stefan Pangratz, design director VBAT: Soms zit het vernieuwen van een identiteit niet in het veranderen, maar in het verbeteren van het bestaande. Niet in het grote gebaar, maar in het slimme gebruik van de middelen die je tot je beschikking hebt. En als er iets kenmerkend is voor Van Gogh, dan zijn dat z’n prachtige kleuren. Dat ze in de vernieuwde identiteit zo aanwezig gebruikt zijn, is even wennen, maar het effect is best verrassend. Plotseling zie je in de communicatie-uitingen niet alleen de schilderijen van de meest iconische schilder ter wereld, maar ook de plek waar je ze kunt bewonderen, namelijk het Van Gogh Museum zelf. Goed gevonden en met respect uitgevoerd.

Claire Parker, executive creative director Design Bridge: The original idea of taking the energy and spontaneous expression that Van Gogh put into his brush strokes, is a compelling one. It is his signature; we understand that this movement is an extension of his personality writ large across the canvas. Removing this means we loose the heart of the identity, it's just a popular typeface on a black background. As for the use of colour, Van Gogh said ‘colour expresses something in itself’, now the colour frames are used in a way that confuses, their application is inconsistent; sometimes picking up on a tone from within the painting, or they are a direct contrast. The horizontal banners and typography overlaid over imagery combine to create a system, that I’m sure has had a lot of consideration and is designed to cover every eventuality… however the complete piece does leave me thinking, maybe Van Gogh needed a little more spontaneity and individuality and a little less system, an artist who defied convention possibly doesn’t deserve to end up in a grid.

Roel Stavorinus, zelfstandig design- en communicatiestrateeg: Ik begrijp het waarom niet. De huisstijl van Koeweiden Postma voor het Van Gogh Museum had best veel elementen, teveel misschien, maar complex was hij niet en ook met de herkenbaarheid was niks mis. Sterker nog, die was beter dan in de nieuwe huisstijl. De oude stijl liet de werken van Van Gogh tenminste in hun waarde. Dat doet deze stijl van geen kant. Het dringt zich op. Het doet me denken aan de tijd toen het nieuwe Groninger Museum net geopend was. De muren waren felgekleurd en toonden schilderijen van De Ploeg. Muren en werken schreeuwden om het hardst om aandacht. Nee, het is een vernieuwing, maar geen verbetering. Ik vind het ook niet goed dat organisaties zo snel afscheid nemen van hun belangrijkste ‘brand assets’. Vaak gaat het dan om persoonlijke voorkeuren en niet om het merk en de herkenbaarheid daarvan.

Eerder beoordeelde designs:

68. Dr. Oetker door SoGood
67. Oncode Institute door Momkai
66. Porsche24-app door Studio Kraftwerk
65. Conimex Black door Anthem
64. Theater Rotterdam door Vruchtvlees
63. Mona door Design Bridge
62. Stedelijk Museum door Grrr
61. Formule 1 door Wieden + Kennedy

60. Smirnoff door Design Bridge
59. Gemeentemuseum Den Haag door a friend of mine
58. Dropbox door Collins
57. Lola Quinoa door Mountain
56. Uefa Nations League door Y&R Branding Portugal
55. Canei door VBAT
54. Adidas door RESN
53. Eredivisie door Dog and Pony
52. Zaans Medisch Centrum door Silo
51. Boomsma Gin

50. Jozo door Brandnew
49. AH to go-app door Studio Kraftwerk
48. Organto door SuperRebel
47. Lowlands door Fabrique
46. New Dutch Legacy-gin door Brum
45. Seepje door Flex/Design
44. Nada Door ProudDesign
43. Hortus Botanic Guardians door Koeweiden Postma
42. Gkazas door Today
41. Côte d’Or ​door Design Bridge

40. Kodak
39. Eternal Oceans (concept) door Anthem
38. Ahold Delhaize
37. Kamphuisen Siroopwafels door OD
36. Prophecy door VBAT
35. Dettol
34. Robeco SummerNights
33. Brouwers
32. Nemo
31. Conimex

30. Royal FloraHolland
29. Rood Met Zwarte Stippen
28. I sea pasta
27. Melkweg
26. Hooghoudt
25. De Wijndragers
24. Ahoy
23. Pluggerz
22. Appelsientje
21. Ziggo Sport

20. TomTom Bandit
19. Holland Master Kazen
18. Bols Vodka
17. Luxor
16. Cacao Barry
15. Google
14. Etos huismerk kruidentheecollectie
13. Coca-Cola
12. Riscos vis in blik
11. CliniClowns

10. Vivera
9. Spaarne Gasthuis
8. Ranja
7. Spotify
6. Senseo
5. ING
4. Aviko
3. Transavia
2. Dorset Cereals
1. Nationaal Militair Museum