[column] Duurzaam dromen en dansen met Mojo

Want, naast een goede line-up en allerhande voorzieningen, zijn festivalorganisatoren ook heel druk met het verduurzamen van hun festivals. Een indrukwekkend statement komt van Mojo, organisator van onder andere Lowlands. Mojo wil in 2030 al zijn evenementen circulair en klimaatneutraal maken. Maar wat staat ons te wachten naast energie van zonnepanelen en biobased bekertjes?

Das war einmal
Toegegeven, ik ben niet zo’n festivalganger of, althans, niet meer. Op mijn netvlies staat een moment gegrift tijdens Dance Valley waar ik, toen zelf 22, een vrouw aansprak. Al dansend vertelt ze mij dat ze 30 is. Mijn reactie: ‘Wat leuk dat je op je 30e nog naar festivals gaat!’ Er zat een bijsmaak aan mijn toon. 30 vond ik oud en het idee dat je op je 30e nog naar festivals gaat, vond ik, op zijn minst gezegd, bijzonder en eigenlijk vooral suf. Little did I know. De ‘30’ kwam sneller dan ik kon bedenken en ik ben nooit meer naar een dancefestival gegaan. Ik bleef vasthouden aan deze bekrompen en waarschijnlijk zeer un-woke gedachte.
Maar goed, van een afstandje heb ik sindsdien de ‘festival-ontwikkelingen’ gevolgd en steeds vaker en sterker kwam duurzaamheid als thema naar voren. Waar gaat dat heen?

Teach us a lesson
Een festival zoals Lowlands zie ik als een soort utopische pop-up stad. Er zijn wel wat regels waar je je aan moet houden, er zijn voldoende eet-, drink-, plas-, slaap- en EHBO-voorzieningen waar je gebruik van kunt maken. En er zijn heel veel mensen op een kluitje, waarvan de meesten met één doel: veel mooie momenten beleven. Merken pakken daarbij ‘hun’ moment voor hun ludieke activaties en organisatoren doen hun best om de ‘dingen’ steeds beter te doen: mooier, efficiënter, groener. Does it get any better? Ja dus.
Mojo claimt dat al zijn festivals en evenementen in 2030 circulair en klimaatneutraal zijn. En dat zijn er nogal wat. Mojo organiseert per jaar 200 concerten en festivals waar ongeveer 2 miljoen mensen op af komen. Circulair houdt in dat ze in 2030 nul restafval willen hebben en klimaatneutraal betekent dat zij geen CO₂ meer uitstoten. Is dat wel haalbaar?

Vijf pilaren
Mojo heeft vijf ‘pilaren’ geformuleerd waar zij hun duurzaamheidsactiviteiten op richten. In een notendop:

Energie: op outdoor evenementen wordt 400.000 liter diesel vervangen door stroom.
Grondstoffen & Materialen: alle (camping)materialen en spullen worden hergebruikt of gerecycled en niet meer verbrand.
Mobiliteit & Transport: de uitstoot van vervoersbewegingen van bezoekers, toeleveranciers en werktuigen op terreinen zelf terugbrengen naar 0.
Water: ambitie om waterverbruik met 20% te reduceren (in 2022 werd er 22 miljoen liter water verbruikt op hun evenementen).
Eten & Drinken: stoppen met het aanbieden van maaltijden met zeer hoge en hoge klimaatimpact.

Maximaal duurzaam
de ambitie van Mojo klinkt mooi. En lastig. Er zijn investeringen nodig, nieuwe logistieke en andere organisatorische keuzes. Zou je als festivalganger hier veel van gaan merken?
Vooral het vervoer, slapen en eten zullen qua ervaring voor de bezoeker anders gaan worden, zo stel ik me voor:

Eigen vervoer is wellicht alleen mogelijk wanneer je met een elektrische auto komt en anders kom je met het OV of een (elektrische) pendelbus.
Je mag waarschijnlijk niet meer je eigen tentje meenemen of er zijn strenge regels voor het opruimen. Jaarlijks wordt er nu 38% campingafval achtergelaten.
Toiletten spoel je niet met water maar zijn vervangen door een vacuümsysteem.
Het eten wordt beperkt tot producten met een lage klimaatimpact. Wellicht minder/geen vlees?
Bekers worden ingezameld en zijn gemaakt van recyclebaar materiaal.
 

Dit is natuurlijk nog maar kinderspel. Het zal de danspret in ieder geval niet in de weg staan, vermoed ik.
Als deelnemer aan Green Deal en Plastic Promise wordt organisatoren uitgedaagd om met nieuwe duurzame oplossingen te komen voor festivals en evenementen. Festivals worden dan ook vaak gezien als ideale proeftuin voor duurzame initiatieven die ook in steden uitgerold zouden kunnen worden.

Zoek de grenzen op
Hoe ver zullen organisatoren en sponsoren willen gaan in het verduurzamen van festivals en evenementen? We blijven mensen en duurzaamheid kent zijn grenzen. Bijvoorbeeld wanneer een duurzame keuze impact heeft op comfort en gemak, een beperking van keuzemogelijkheden geeft, een veelheid aan regels/beperkingen betekent, de (authentieke) sfeer op het spel staat, de prijs te hoog wordt of voorzieningen worden afgeschaft.
Waar ligt het omslagpunt waardoor de mate van duurzaamheid en plezier uit balans raakt?
En: kunnen merken juist niet juist ook onderdeel zijn van de oplossing? Op Lowlands kun je bij de Hema-stand bijvoorbeeld je tent inleveren en je ontvangt in ruil € 5,-. Hema maakt er vervolgens weer tassen van.
Opdracht aan bedrijven als Mojo is dan ook om de balans tussen beleving en duurzaamheidsinitiatieven goed in beeld te hebben om de fijne festivalbeleving in stand te houden. Maar dan wel circulair. En klimaatneutraal.
Ojee, krijg toch weer zin in een festival!