[column] 10 mogelijke AI trends voor 2025

1: AI versnelt huidige veranderingen

Je hoort vaak: AI verandert alles. Je hoort te weinig: AI versnelt huidige veranderingen. Klimaatopwarming neemt toe door de stijgende energiebehoefte van AI, kapitalisme raakt in turbomodus (we kopen dankzij AI nog meer dingen die we niet nodig hebben) en ook de kloof tussen arm en rijk neemt toe. Omdat een zzp’er met AI-tools in z’n eentje miljardair kan worden en er steeds meer datawerkers nodig zijn die in erbarmelijke omstandigheden content filteren en data labelen. En polarisatie zal de komende jaren ook niet minder worden dankzij AI.

2: Eerste reputatiecrisis door AI in 2025

Komend jaar vindt in Nederland de eerste reputatie-crises plaats dankzij AI gebruik. Omdat iemand zo snugger is om bedrijfsgeheimen te delen met ChatGPT, waarna die op straat komen te liggen - iets wat bij Samsung al gebeurde. Of omdat een chatbot racistische praatjes verkoopt of onjuiste informatie verspreidt. Zoals bij deze Canadese vliegtuigmaatschappij, wiens chatbot niet bestaande kortingen aanbood, die volgens de rechter wel geldig waren. Alles gebeurt in Nederland namelijk net ietsje later.

3: Iedereen heeft het over AI-agents

AI agents zijn AI-tools die zelfstandig complexere projecten kunnen uitvoeren, door verschillende taken binnen zo’n project te automatiseren. Er wordt flink geïnvesteerd in deze technologie door techbedrijven, die geloven dat het de grote belofte van AI is. Dat AI nog steeds per definitie hallucineert en AI-agents volgens AI-bedrijven autonoom kunnen functioneren, betekent dat voorspelling 2 (meer AI-reputatie-crises) helaas nog waarschijnlijker wordt.

4: Meer discussies over AI-washing

Je kan je afvragen wat het verschil is tussen automatisering en AI-agents. Noemen we het een AI-agent omdat het nou eenmaal hipper en aantrekkelijker klinkt? Komend jaar gaat de vraag nog vaker gesteld worden wat AI, automatisering of een algoritme is. AI-washing was dit jaar niet voor niets bijna het woord van het jaar. (Dat is het overdrijven van de impact van AI op een product of dienst, uit marketingoverweging).

5: AI-transparantie nog belangrijker

Zo’n 70 procent van de Nederlanders vindt dat een bedrijf het duidelijk moet vermelden als ze teksten, video’s of afbeeldingen door AI laten maken. Een op de drie Nederlanders vindt dat bedrijven die reclame maken met AI in plaats van met echte acteurs in feite nepnieuws verspreiden, zo blijkt uit onderzoek. Transparantie rondom AI-gebruik wordt steeds belangrijker. Komt er dan eindelijk een keurmerk voor door AI-gemaakte content?

6: Eerste klimaatzaak tegen Big Tech

BP, Chevron, ExxonMobil, Shell, Coca-Cola, Pepsi en Nestlé zijn aangeklaagd door milieuactivisten. De uitstoot van Microsoft en Google stijgt snel door de toegenomen populariteit van AI. Het internet zorgt voor meer uitstoot dan de luchtvaart. De komende jaren gaan we meer klimaatrechtszaken meemaken tegen grote techbedrijven en blijft het niet alleen bij rechtszaken rondom de plaatsing van datacenters (Microsoft in de Wieringermeer).

7: Smartphone op meer plekken in de ban

De slimme telefoon is nu op twee plekken verboden: op middelbare scholen en in de ministerraad. Dat laatste heeft vast te maken met de huidige MP die zich als oud AIVD’er bewust is van veiligheidsrisico’s. Dat je zonder smartphone een stuk effectiever vergadert (want minder afleiding) is mooi meegenomen. Dit jaar ging The Offline Club ironisch genoeg viraal, een initiatief om samen te komen zonder telefoon. De smartphone gaat op steeds meer vergaderingen, events, festivals, seminars en werkplekken in de ban.

8: Meer aandacht voor digitale autonomie

Een Nationale AI-fabriek, bedrijven die Nederland koploper willen maken in radiofrequentietechnologie en Europese AI-projecten: we gaan hier komend jaar nog meer van terugzien. Geopolitiek beïnvloedt de ontwikkeling van technologie. De roep om meer digitale autonomie betekent dat er kansen liggen voor Europese techbedrijven. (Zie ook de keynote van Haroon Sheikh bij het Nationaal AI Debat over hoe AI en de nieuwe wereldorde elkaar beïnvloeden.)

9: Waardering AI-bedrijven onder druk

Iets is pas een bubbel als je het een bubbel noemt (zoals tech-analist Benedict Evans, laatst). Het FD schreef recent over de grote, Amerikaanse AI-bedrijven: “Er is dus flink wat lucht in de koersen geslopen. Allemaal in de hoop dat kunstmatige intelligentie superwinsten zal brengen. (…) De lucht zal eruit lopen. Ofwel omdat winsten heel hard gaan stijgen of omdat koersen hard gaan dalen.” Voor internet zijn belofte inloste liep de internetzeepbel ook eerst leeg. Wie is de nieuwe Amazon en wie is de nieuwe Pets.com?

10: Discussie rondom gegevensbeveiliging wordt belangrijker

Ambtenaren en wetenschappers zouden voorlopig nog geen gebruik moeten maken van Copilot, de AI-assistent van Microsoft 365, aldus een onderzoek van SURF. Het is namelijk niet duidelijk wat er met gegevens van gebruikers gebeurt. Microsoft zegt dit probleem in april 2025 opgelost te hebben. Voor overheden, maar ook voor bedrijven als ASML, is het van het grootste belang om te weten dat hun gegevens veilig zijn. We zijn komend jaar nog niet uitgepraat over privacy, gegevensbeveiliging en AI.