JONGERENICONEN 2025 - POV: 'Geef me de ruimte'

Verdiep je op basis van 180 onderzoeken, 123 artikelen, feedback van 34 goeroes en natuurlijk ons eigen Fingerspitzengefühl in de Jongereniconen van 2025! Ze zijn handig verdeeld over tien thema’s om snel nieuwe insights te vinden. Ons onderzoek richt zich op jongeren en jongvolwassenen van 15 tot circa 30 jaar. Binnen Jongereniconen onderscheiden we vijf verschillende generaties:
• Gen Alpha (geboren tussen 2008-2024)
• Gen Z (1996-2008)
• Millennials (1982-1996)
• Gen X (1962-1982)
• (baby) Boomers (1947-1962)

ICOON 1 > TERUGBLIK 2024
‘Verlangen naar verlichting blijft’


De ondertitel voor de Jongereniconen van 2025 is ‘POV: Geef me de ruimte’, waarbij POV staat voor point of view. Dat is een term waarover je struikelt op Instagram, als toelichting. Straks bekijk je het plaatje immers verkeerd. Jongeren komen van een situatie waarin het steeds makkelijker is om opgesloten te zijn, in je noise reduction-oortjes, in je algoritme, in je kamer tijdens covid… zulke ‘locks’ dreigen een sociale onhandigheid te worden. Sommige geraadpleegde goeroes adviseren al communicatieles. De situatie in de wereld lijkt daarnaast een extra reden om je in te graven. Uit veel hoeken en bronnen blijkt de wens onder Nederlandse jongeren om hier uit te willen breken: geef me de ruimte.
Dat zagen we aankomen in de Jongereniconen van 2024, onder titel ‘Van zero naar hero - verlangen naar verlichting’. Het was het eerste jaar waarin Gen Z zich grootscheeps manifesteerde.
Chat GPT greep verder om zich heen en, verhip, de aangestipte legendarische 75-jarige Citroen 2CV kreeg in 2024 een elektrische opvolger (foto).

Onze voorspelling 'Rutte wordt de nieuwe Navo-baas', gedaan begin december 2023, kwam zomer 2024 naadloos uit. En 'Trump rammelt aan de poort van het Witte Huis’ wordt vervolgd per 20 januari 2025.
Gen Z-expert René Boender wilde meer weten waarom jonge Amerikanen Trump stemden en verzamelde quotes. Jongeren - ook in Nederland - blijken op uitgesproken figuren te stemmen: ‘De Amerikaanse verkiezingen lieten klip en klaar zien waar het echt om draait: de economie. Trump lijkt Gen Z een betere verdediging van “ons Amerika” te bieden en is ook nog eens een man die het kan fixen. Op z'n Trumps. Dat doe je niet met een lach. Dat doe je met duidelijke taal. Alle data gaf het aan: er wordt niet alleen gekozen voor MAGA maar ook voor FMW! Fix my wallet... Kortom, zoals ooit tijdens een debat werd geroepen: “It's the economy, stupid!” Of we het nu leuk vinden of niet...', vond Boender.
Ook in Nederland stemden jongvolwassenen ofwel richting XR of richting uitgesproken rechts. De middenweg is blijkbaar niet duidelijk genoeg.

Het jongerenicoon van Spanje j.l. EK (screenshot: Euro2024)

Vrolijker nieuws: de Crompouce is intussen opgevolgd door de Sushi Sandwich. ‘De vraag ontplofte na de komst van twee influencers' meldt ontwikkelaar Lode van Hattem (22), die nu zelfs zijn moeder inschakelt in zijn Amsterdamse winkel en het concept verder uitrolt (bron: NH Insta). Onze foodgoeroe Anneke Ammerlaan voorspelde ‘climate heroes’ in de keuken en weer vlees op je bordje. En de onmiskenbare tegentrend ‘climate zero’s': hoe ongezonder, hoe leuker. De esma’s en paddodruppels gingen als een tierelier in 2024, helaas ging alleen onze wens ‘staakt het vuren’ (politiek) niet in vervulling. We zagen niche influencers interessanter worden als doelgroep en escapisme uitgroeien tot kunstvorm onder jongeren. De krapte op de arbeidsmarkt bleef krap en zoals Kim Jansen stelde blijven jongeren ‘de injectie die we keihard nodig hebben’. Verlangend naar verlichting.
Een mooie opmaat naar de iconen van 2025!

Lees hier de Jongereniconen 2024 terug
(credits: openingsbeeld Maria met kauwgombel: Maud Fernhout)

ICOON 2 > DIGITALE WERELD & DEVICES
‘Persoonlijke gesprekken kun je leren’


Bron: Ruigrok WHO 2024

Aan welke media en devices laven Gen Alpha en Gen Z en een verdwaalde Millennial zich in 2025? Sociale netwerken zoals TikTok, Instagram en Snapchat blijven het meest populair. Het Grote Jongerenonderzoek van Mediahuis becijfert dat jongeren gemiddeld vijf uur per dag op hun mobiele telefoon doorbrengen, waarvan 4,3 uur op sociale media. NOS Stories, dat in 2015 werd opgericht voor jongeren van 13 tot 19 jaar, bereikt veel tieners, met meer dan 900.000 volgers op TikTok en 1,1 miljoen op Instagram. De Instagram-pagina Cestmocro heeft meer dan 1 miljoen volgers en is daarmee na NOS Stories het populairste jongerennieuwskanaal op sociale media.
Uit een onderzoek van de parental control softwaremaker Qustodio (n= 400.000 gezinnen en scholen wereldwijd) blijkt dat in 2023 jongeren wereldwijd 112 minuten per dag spendeerden op TikTok, een flinke stijging ten opzichte van 2022. YouTube blijft populair, maar TikTok heeft wereldwijd 60% meer tijd getrokken dan het jaar ervoor. Verder ontdekte Trendwolves in 2023 dat bijna 20% van de kinderen OpenAI’s ChatGPT uitprobeerde, wat het de 18e meest bezochte site voor kinderen in 2023 maakte (Leyts, 2024). Google bevestigt in 2024 dat YouTube Shorts, met wereldwijd meer dan 70 miljard dagelijkse views, de voorkeur van jongere kijkers voor korte content benadrukt (Google, 26/11/24).

Influencer Haarclip van Marie-Claire beveelt zonnebrand aan i.s.m. Zilveren Kruis

Het gebruik van slimme apparaten groeit onder jongeren. Uit het jaarlijkse onderzoek What’s Happening Online 2024 (n=2.218) zetten consultants Stanley Soosaipillaj en Natalia Valk van Ruigrok Onderzoek & Advies de hoogtepunten op een rijtje. Gen Z maakt veel gebruik van devices zoals mediaspelers (36%), geluidsinstallaties (32%) en smartwatches (30%). Jongeren zijn daarnaast zeer actief op social media, met gemiddeld 4,7 platforms per persoon. Ze besteden 3,5 uur per dag aan deze platforms, aldus WHO. Jongeren worden steeds meer beïnvloed door advertenties op sociale media, met 62% die nieuwe merken via advertenties ontdekt en 50% die hierdoor aangespoord worden tot aankopen (Ruigrok Onderzoek & Advies, 2024).
Er blijven zorgen over de impact van social media op jongeren. Een onderzoek van RTL toont aan dat 1 op de 10 reacties op hun Instagram-kanalen haatdragend is (RTL, 23/9/24). Uit onderzoek van de UvA blijkt dat jongeren gevoeliger zijn voor reacties op social media, wat kan bijdragen aan impulsief gedrag en depressie. Het is duidelijk dat de constante online interactie de ontwikkeling van communicatievaardigheden beïnvloedt. Lodewijk van Ommeren, directeur van Bureau Zuidema, wijst erop dat jongeren steeds minder face to face communicatievaardigheden ontwikkelen, wat een gevolg is van al die digitale interacties, vooral sinds de coronaperiode (MarketingTribune, 24/10/24). Hij bepleit ‘echte’ dialoog- en communicatieles aan jongeren.

Het recente verhogen van de minimumleeftijd voor sociale media in Noorwegen en het verbod op sociale media voor jongeren onder de 16 in Australië, benadrukt de bezorgdheid over de negatieve gevolgen van de socials voor jongeren. TikTok, Instagram en Snapchat verzetten zich tegen deze maatregelen, waarbij ze stellen dat deze het risico vergroten dat jongeren door een verbod terechtkomen op duistere delen van het internet (de Volkskrant, 29/11/24). In 2025 wordt de mediawereld voor jongeren nog complexer en invloedrijker met zowel kansen als risico’s, zoals een te veel aan constante online interactie die tot een ‘ontwijkgeneratie’ kan leiden. Dat wil zeggen: jongvolwassenen die moeite hebben met persoonlijke communicatie.

• Klik voor meer informatie over het boek 'Generation Zalpha'
• Klik voor Het Grote Jongerenonderzoek 2024 van Mediahuis.
• Download gratis xl-onderzoek Whats-happening-online-2024.

AI versus echte schoonheid van Dove

ICOON 3 > AI
‘AI vormt de kern van onze toekomst’

Kunstmatige intelligentie is het meest besproken thema onder Nederlandse marketeers (86%). Volgens de CMO Barometer van Serviceplan Group (n=835, bron: MarketingTribune 28/11/24) ligt de focus op zinvolle implementaties die marketingprestaties verbeteren en hypergepersonaliseerde klantervaringen mogelijk maken. Andere samenhangende prominente trends zijn contentcreatie (85%) en personalisatie van de customer journey (85%).
Welke impact krijgen de AI-ontwikkelingen op jongeren? Dat vragen we aan expert Lisa Wals, creative director en co-founder van I-Do (kunstcollectibles en sculpturen) en Laika Agency. Zij is 31 jaar en wordt gedreven door passie voor creatie, innovatie en fotografie en daarmee ook voor AI. ‘Ik ben altijd op zoek naar manieren om vernieuwend te werken en verhalen visueel krachtig over te brengen. De invloed van AI groeit in een razendsnel tempo en is niet meer weg te denken uit onze samenleving. Wat me opvalt, is de kloof tussen generaties: jongere generaties zoals Gen Z omarmen AI vaak moeiteloos, terwijl oudere generaties soms moeite hebben om deze technologieën bij te benen. AI wordt steeds meer een centraal hulpmiddel in het dagelijks leven, waarbij één platform verschillende behoeften vervult’, stelt zij.

Virtuele artiest Hatsune Miku verkocht 30 oktober 2024 Afas Amsterdam uit

Waar we vroeger YouTube gebruikten voor video’s, Wikipedia voor informatie en nieuwssites voor actualiteiten, schakelen volgens Wals steeds meer mensen - vooral jongeren - over op AI-tools zoals ChatGPT. ‘Deze tools fungeren als een persoonlijk alternatief voor Google, wat het gebruik eenvoudiger, persoonlijker en veelzijdiger maakt. Voor mijn gevoel moet je je proactief verdiepen in AI-ontwikkelingen, omdat je anders het risico loopt achterop te raken. Als ik extreem vooruitkijk, vermoed ik dat kennis over en vaardigheid met AI in de toekomst een bepalende scheidslijn zal vormen tussen mensen. Het zal mogelijk leiden tot een nieuwe vorm van ongelijkheid: wie AI begrijpt en kan toepassen, heeft een enorme voorsprong, niet alleen in werk, maar ook in sociaal en dagelijks leven. Wie deze technologie niet omarmt of begrijpt, zal moeite hebben zich staande te houden in een wereld die steeds meer door AI wordt gedreven. AI is niet langer iets wat optioneel is, het vormt de kern van onze toekomst.’

Roland van der Vorst (Rabobank) waarschuwt voor de grenzen aan AI en het effect op het menselijke kunnen: ‘Elke technologie amputeert een deel van onze vermogens die we vervolgens compenseren’ (FD, 2/11/24). Hij stelt dat AI, hoewel goed in taalgebruik, niet het menselijke vermogen om van taalbeheersing kan vervangen, wat essentieel is voor creativiteit en begrip. Taal is de basis van nieuwe ideeën en gemeenschapsvorming, en ‘de computer leidt momenteel tot veel onbegrip tussen mensen.’
Volgens Kantar (6/11/24) wordt de herkomst van data cruciaal in 2025, aangezien consumenten AI-gegenereerde advertenties vaak niet vertrouwen. Marketeers moeten transparantie garanderen over de betrouwbaarheid van de trainingsdata. SearchGPT heeft potentie om Google te challengen voor informatieve vragen, maar Google blijft dominant voor lokale en commerciële zoekopdrachten (MarketingTribune, 29/11/24).
Jelle Zuidema van de Universiteit van Amsterdam noemt AI die denkt als een mens ‘briljante marketing’, aangezien menselijk redeneervermogen feilbaar is (de Volkskrant, 17/11/24).
Techbedrijven zetten komend jaar dan ook vol in op ‘agents’ voor hun AI-chatbots, voorspelt futuroloog Mick Costigan van Salesforce. ‘Binnen twee jaar heeft iedereen een eigen agent op z’n telefoon.’ Daarnaast kijken Gen Alpha en Gen Z nu al uit naar de hyperpersonalisatie die AI mogelijk maakt voor hun ‘love brands’.

SPOEDCURSUS:
De AI-skills die elke marketeer nodig heeft in 2025
We gaan meer werken met AI, hoe dan ook. Echt werken met AI vereist niet alleen technische kennis, maar ook strategisch en creatief denkvermogen. Dit zijn de vaardigheden voor marketeers van de toekomst:
• Datageletterdheid: Leer de taal van AI door inzicht te hebben in statistiek en data-analyse. Dit stelt je in staat om AI-uitkomsten kritisch te interpreteren en beslissingen te maken die écht verschil maken.
• Creatief denken: AI kan data verwerken, maar alleen jij kunt met frisse ideeën en unieke campagnes komen. Gebruik AI om het voorwerk te doen en focus zelf op wat klanten écht raakt.
• Strategisch vooruitdenken: AI leert van bestaande data. Daarom ligt de kracht van het ontdekken van nieuwe kansen en het bedenken van toekomstige strategieën nog steeds bij de mens.
• Technisch inzicht in AI: Basiskennis van AI helpt je om realistische verwachtingen te scheppen en effectief gebruik te maken van de tools zonder erin te verzanden.
In 2025 en daarna wordt AI een partner in productiviteit, maar geen besluitvormer.
Ana Miličević op Marketingfacts (29/11/'24)

• Lees ook: AI in marketing
• En: 'Het nieuwe AI-model van ChatGPT'
• Klik hier voor vers onderzoek van Accenture naar AI.

ICOON 4 > ETEN & GEZONDHEID
‘Opkomst boter en hybrids’

Plantaardige foie gras van Van Gelder

‘We hebben net in een kattencafé 5.000 Yen [31 euro, red.] uitgegeven om drie bejaarde katten te aaien en twee glazen bier te drinken, schrijft fotograaf Lonneke Stulen vanuit Japan. Tjadine Stheeman, vertaler van Engelstalige literatuur, meldt ons eenzelfde ervaring te hebben gehad in Brooklyn en overweegt nu haar eigen twee bejaarde katten te ‘verhuren’. De trend van dierenknuffelen, voortkomend uit covid, huidhonger en onvermogen om ‘gewoon’ contact te leggen met mensen waait naar verwachting over uit Japan en New York.
Inga Blokker, directeur van het FoodService Instituut Nederland, vertelt tijdens de recente Horecava over buitenshuis tafelen: ‘Ook nu vinden veel mensen uit eten gaan te duur, maar de behoefte daaraan onder jongere generaties is vele malen groter dan in het verleden het geval was.’ Volgens haar staan de Gemaksgeneraties [Gen Z en Millennials, red.] wezenlijk anders in relatie tot eten en drinken dan de meer functionele, oudere generaties. ‘Voor jonge mensen is eten en drinken een essentieel onderdeel van hun lifestyle. In hun drukke, gejaagde levens, is uit eten gaan sterk verbonden met emotionele beloning en ontstressen.’ 

Harold Kookt op Insta

Hoe essentieel, blijkt uit hun uitgavepatroon. Zo spendeert een Millennial gemiddeld € 2.262 per jaar aan uit eten gaan, terwijl een Babyboomer er niet meer dan € 485 per jaar doorheen jaagt. McDonald's prijst zich de markt uit, zo is te lezen in het net verschenen Marketingfacts Jaarboek (hoofdstuk 8).
Foodvoorspeller Gijsbregt Brouwer verwacht bovendien dat het gebruik van Ozempic en vergelijkbare medicijnen zo zal toenemen dat porties op tafel kleiner worden. 'Doordat mensen minder trek hebben, zullen zij minder eten' (De Telegraaf, 16/11/24). Tijdens de presentatie van de Kerst Allerhande in Weesp werden weer veel foodtrends gedeeld, check de onderstaande links om ze te lezen.
Food-influencer en fijnproever Elody de Vries van de beroemde Insta-pagina Friends & Forks voorspelt de volgende vijf trends voor 2025:

• Hybrids: De trend van hybride producten blijft groeien, zoals havermelk gemengd met koemelk of gehakt van rundvlees gecombineerd met erwteneiwit. Dit speelt in op de vraag naar duurzamere opties, die vooral door jongeren omarmd worden vanwege hun focus op het milieu;
• Hojicha: Deze geroosterde groene thee, met een milde, nootachtige smaak, biedt een gezonder alternatief voor de populaire matcha. Het past in de vraag naar laag-caffeïnehoudende dranken en heeft potentie om te groeien in 2025;
• Boter: Boter maakt een comeback, maar dan in nieuwe vormen zoals whipped butter met chili-olie of miso-boter. De trend draait om de rijke smaak en veelzijdigheid van boter, die zijn weg vindt naar zowel de culinaire wereld als retail;
• De kleur groen: Groene ingrediënten zoals matcha, pandan, pistache en algen worden de eye catchers van 2025 in desserts zoals tiramisu, crèpes en softijs, dankzij hun visuele aantrekkingskracht en gezondheidsvoordelen;
• Micro-hypes door TikTok: TikTok blijft voedseltrends aandrijven, vooral onder Gen Z en Alpha. Van de Sushi Sandwich tot de Dubai-oliebol, micro-hypes komen in razend tempo en zullen in 2025 de culinaire wereld verder beïnvloeden.

• Klik hier voor meer foodtrends van Friends & Forks
• Lees hier de bijbehorende XL column van Elody de Vries op MarketingTribune.
• Vervolg hier onze reportage over Joyce Bierman (AH) met foodontwikkelingen en feestdissen 2025 volgens trendsetter Albert Heijn.
• Bekijk hier het nieuws uit de Kerst Allerhande.

ICOON 5 > PSYCHE, BETEKENIS, SEKS & DRUGS 
‘Niks snowflakes’

Harpers Bazar - foto Neeltje de Vries

Je sterker voelen, dat kan met een tatoeage van je familiewapen zoals de jongere generatie van de Amsterdamse familie Hissink in 2024 liet zetten. Het is een ondersteuning van je identiteit in aanvulling op bijvoorbeeld een zegelring.

Mentale rust kan daarnaast helpen je sterker te voelen, zagen we vorig jaar al opkomen. Nieuw zijn ‘Unplugged for people to unplug, recharge and reconnect’-bijeenkomsten, zoals recent in de Westerkerk, waarvoor Gen Z en Millennials grif betalen. ‘Swap screen time for real time’ is de gedachte die ook in diverse cafés door het land wordt uitgerold. Telefoons inleveren en 2,5 uur iets anders doen, biedt bijvoorbeeld The Offline Club voor 19,50 euro per persoon inclusief live piano- en harpmuziek. Stukken beter dan die verslavende Fentanyl zombie-pijnstillers uit de VS, zullen we maar zeggen. Die slaan hier gelukkig niet aan.

Identiteit als tattoo op je bovenarm

En zulke snowflakes zijn het nou ook weer niet, vindt ook Eveline Crone. ‘Jongeren zouden sneeuwvlokjes zijn, alleen maar angstig of onzeker. Natuurlijk zijn die gevoelens er, maar dat is niet typerend voor deze generatie. Dat zie ik althans niet terug in mijn onderzoek’, zegt pubertexpert en hersenwetenschapper Crone in gesprek met Kaya Bouma (de Volkskrant, 5/10/24) naar aanleiding van haar nieuwe boek Generatie Zelfvertrouwen. Jongeren hebben volgens haar last van prestatiedruk, sociale ongelijkheid en ze maken zich zorgen om de toekomst: financiële maar ook klimaatzorgen.
Crone signaleert wel dat jongeren meer mentale problemen hebben dan de jonge generaties van pakweg tien, twintig jaar geleden - zij denkt door corona. ‘Een deel van de jongeren is daar nog altijd niet van teruggeveerd. Zij kampen nog steeds met spanningen, met symptomen van depressie. Uit ons nieuwste onderzoek blijkt dat dat voor 16% van de jongeren geldt.’

De Hawk Tuah TikTok-hype

Volgens het VMLs The Age of Re-enchantment-rapport verlangt tweederde van de mensen wereldwijd naar merken die hen helpen intense emoties te ervaren. In een tijd waarin velen zich opgebrand en geïsoleerd voelen, geeft 77% aan ‘gewoon iets te willen voelen’ om te ervaren dat ze leven (VML The Future 100, 2024). Cindy Fleur, oprichter van The Business of Culture, voorspelt dat de merken van 2025 succes zullen boeken juist door emotie te gebruiken om gemeenschappen te verrijken en betekenis te geven. ‘Emotie biedt in een rationele wereld de kans om écht te verbinden’
In PowNed’s documentaire De Chemische Generatie (16/07/24) wordt de toename van drugsgebruik onder jongeren na de coronacrisis belicht. Door verveling en stress zoeken ze chemische uitwegen, wat leidt tot een verontrustende toename van verslaving. Anderen kiezen voor intensivering van sportschoolbezoek - Basic Fit is booming - drinken mede daarom aanzienlijk minder en/of zoeken kicks in een onstuimiger liefdesleven.
Het nieuwste &C Seksonderzoek onthult dat de frequentie van seks afneemt met de leeftijd: twintigers doen het tegenwoordig gemiddeld 6,36 keer per maand, terwijl zestigers nog 4,21 keer per maand seks hebben. Ook blijkt dat 36% van de twintigers vindt dat ze te veel seks hebben. De Satisfyer wint aan populariteit, genoemd door 19,4% van de respondenten. In het &C-interview verderop in dit issue, vertelt zangeres S10 (2024) over het 'nieuwe alleen zijn'. Ze merkt op dat ze de ruimte nodig heeft om zich volledig op haar carrière te richten, en dat het ontbreken van een relatie haar juist helpt om haar focus te behouden.

ICOON 6 > POLITIEK
‘Masker valt, roep om Anti Anti’

Lale Gül
foto: Dick van der Lecq (Boardsupporter.nl)
 
De herverkiezing van Trump wordt door belegger en visionair Huib Boissevain (VGJ, 18/11/24) een ‘mondiale crisis’ genoemd. Publicist Willem Pekelder waarschuwt in HP De Tijd (6/11/24) dat Amerika’s liberale democratie plaatsmaakt voor nationalisme, met klimaatverdragen in de prullenbak en minderhedenrechten op de achtergrond. Hij signaleert dat slechts 8% van de wereldbevolking nog in een volwaardige democratie leeft, tegenover 40% in autocratieën. Ook de ‘woke’-identiteitspolitiek brokkelt af: ‘RIP DEI’, voorziet vakmedium Fast Company Compass (15/11/24).
Een lichtpunt, al blijft het kapoppervlak te veel: door het vertrek van de Braziliaanse politicus Jair Bolsonaro halveerde de ontbossing in de Amazone afgelopen jaar tot 5.152 km² (bron: WNF).

Ondertussen polariseert Nederland: zuur links versus guur rechts. Het immigratie-thema domineert, met verdubbelde kosten van 2,7 miljard euro voor asielopvang in 2023 (bron: COA). Zelfs het politiek ‘zachte’ Zweden volgt nu het strenge Deense model, daar uitgevoerd door een regering van sociaal-democraten en liberalen. De wal keert het schip.
Gebeurt dat in 2025 hier ook? Op 7 november 2024 bleek een onaangenaam neveneffect van in Nederland verwelkomde culturen waarvan een deel, vooral uit jongeren bestaande mensen, blijkbaar toch niet zo heel prettig meedraait. Die nacht vond in de nasleep van de voetbalwedstrijd Maccabi Tel Aviv-Ajax immers een pogrom plaats, een begrip dat volgens sommigen weer snel onder het vloerkleed geveegd diende te worden. Marcia Luyten reduceerde in haar Volkskrant column (19/11/’24) de ‘Jodenjacht’ die nacht tot een uiting van ‘rechts wensdenken'.
‘Om de multiculturele samenleving niet in diskrediet te brengen, is er gekozen voor ontkenning, appeasement en de doofpot, maar daarmee verdwijnen de problemen niet', reageert politicoloog en podcastmaker Roderick Veelo nuchter (De Telegraaf 13/11/24).
Tegelijkertijd klinken er na deze nacht ook roepen om verzoening, zoals van vakgenoot Salem Samhoud (op LinkedIn, 10/11/24): 'Ik huil om de kinderen en hun ouders in Gaza, ik huil om de families waarvan familieleden zijn gegijzeld. Ik huil om de Joodse mensen die bang zijn in Nederland. Ik huil om de islamitische mensen die bang zijn in Nederland. Ik heb liefde voor alle mensen ongeacht hun herkomst of religie. Ik sta voor tolerantie, ik wil verbinding tussen mensen. Laten de uitersten aan beide kanten onze medemenselijkheid niet vermoorden. Wij mensen van het midden moeten zeggen: stop met het zaaien van angst en haat. Wij mensen van het midden moeten onze stem laten horen en we moeten verstandig stemmen. Ik ben Anti Anti.'


Jongerenicoon Ahoo Daryaei die in 2024 de kledingsvoorschriften van de Iraanse overheid verwierp

Het initiatief #Niet in mijn stad van influencers, schrijvers, sporters en marketeers in de hoofdstad is hoopvol.
Schrijfster Lale Gül (27, foto boven) kwam intussen met een nieuw boek (Ik ben vrij, 2024) en staat nu in de theaters met de gelijknamige voorstelling. Hierin vertelt ze over haar leven sinds haar bekroonde bestseller Ik ga leven (2021). Ze woont noodgedwongen niet langer in Amsterdam. 
Nog even over de grens kijkend: de roebel stort in 2025 in, waardoor oorlog op meerdere fronten voor Rusland minder aantrekkelijk wordt, en op 6 juli 2025 wordt vredesicoon de Dalai Lama 90 jaar. Koopt zijn kalender op Savetibet.nl/winkel.

We moeten op zoek naar nieuwe consensus: ‘van Tension naar Intention’, zegt onderzoeksbureau Ipsos over de politieke tegenstellingen in 2025 (bron: 10th anniversary edition of Ipsos Global Trends). Naar die gulden middenweg.

ICOON 7 > MODE & WINKELEN
‘Nostalgie + Innovatie = Retrovation’

Polette-bril / blote voeten campagne; met dank aan Klaus van den Berg

‘In 2025 zullen veel campagnes van internationale modemerken zich richten op het leggen van een slimme verbinding tussen het verleden, het heden en de toekomst. Het doel is om zowel de conservatiever wordende als de trendvolgende en trendsettende jongerendoelgroepen te verleiden’, voorspelt onze vaste expert Klaus van den Berg. ‘Op de Nederlandse modemarkt heeft Vogue onlangs een opvallende Amsterdam-editie gelanceerd, die perfect inspeelt op deze trend. Het nummer biedt een frisse, energieke blik op de mode van volgend jaar, met een interessante mix van jonge vrouwen in diverse stijlen, die zich overal in de hoofdstad presenteren. De cover, met model Marilou Hanriot van Ford Models die oogt als een tijdloze beauty-combinatie van Stéphanie van Monaco en supermodel Linda Evangelista, markeert de start van een commercieel concept dat perfect aansluit bij de formule “Nostalgie + Innovatie = Retrovation”.’

Onze jongerenicoon van 2017 Tessel de Zwart anno nu - foto Santje Kramer

Twee veelbelovende influencers met een trendsettende modesmaak, die we volgens Van Den Berg in de gaten moeten houden, zijn de twintigers Sammy-Lou en Saana Mirzaie, ‘met een DIY-aanpak zoals nu bon ton is onder de jongste Gen Z.’

Ook wijst hij op de ‘eyecatchers voor je oren’-trend: de koptelefoon als modeaccessoire, ‘een soort post-iPod trend’ met de eerder genoemde Apple-oortjes.
De casual look onder jongedames is momenteel een losse lichte jeans op nondescripte New Balance hardloopsneakers met slobber- of University-trui en trenchcoat. De casual look voor jonge mannen is dezelfde loose fit jeans, staand op Adidas Gazelles, Salomons of Nikes in een Uniqlo-trui of hoody in een zwart pufferjack. Twee twintigers doen goede zaken met webshop Simeon Vintage, waarop massaal tweedehands Ralph Lauren verhandeld wordt. Crocs raken behaard in 2025, Uggs zijn niet uit het modebeeld weg te slaan. Het lijkt een hang naar de 90s te zijn, toen Gen Z nog niet geboren was maar het ‘einde van de geschiedenis’ werd gepreekt, toen de muur pas was gevallen, XTC en house voor nog meer verbroedering (m/v/x) zorgden op de dansvloer en er meer vrede en voorspoed leek te zijn dan nu.

Chayenne de Groot is als PR & Influencer Manager bij next gen agency Kult&Ace meer dan gespecialiseerd in mode- en winkeltrends. Haar voorspelling voor 2025: ‘Accessorize everything. Kleding, tassen en schoenen krijgen een custom upgrade met sieraden, charms en andere unieke details. Personalisatie gaan we steeds duidelijker terugzien en het vernieuwen van je favoriete bestaande items. Celebrities zoals Bella Hadid en Dua Lipa laten al zien hoe je basics transformeert tot echte statement pieces. Accessoires zijn niet langer bijzaak, maar zijn dé manier om je eigen unieke stijl op een duurzame manier te laten zien.’

Kaplaarzen Prada in de PC Hooftstraat - foto PvWK

In de wereld van jonge Randstedelingen is het dragen en verzamelen van niche parfums de laatste jaren een opvallend nieuw statussymbool, meldt de hippe Insta-pagina HME. In een bijna miljoen keer bekeken TikTok toont een jonge vrouw zulk bijzonder ‘liquide bezit’. Geen aandelen of cash, maar haar collectie van dertien niche parfums die bij elkaar duizenden euro’s waard zijn, dwingt pas respect af. 
Pubers onder de rivieren vallen intussen op met permanentjes, signaleert Imke Walenberg, de nieuwe hoofdredacteur online van MarketingTribune. Jongens laten hun haar krullen, bevestigt ook dagblad De Limburger. Moeders graaf uw Carmen-krulset op en doe er iemand een plezier mee.

Bovenschrift Jaguar:
Automerk als mode-accessoire?