[onderzoek] AI op het werk: Nederlandse bedrijfsleiders koplopers in Europa

Het onderzoek vond plaats onder meer dan 7.000 senior besluitvormers in twaalf landen. Het doel van het onderzoek was om erachter te komen hoe bedrijven werkelijk staan tegenover de invoering van AI, omdat het beeld ontstaat dat bedrijfsleiders de kansen van AI wel zien, maar het tegelijkertijd ook als bedreigend ervaren.  

Nederlanders hebben veel vertrouwen te hebben in het gebruik van AI – meer dan enig ander land in het onderzoek. In Nederland geeft 45% van de ondervraagde bedrijfsleiders aan voldoende kennis te hebben van AI. Bovendien beweert nog eens 11% zelfs een expert te zijn op het gebied van AI, vergeleken met slechts 6% in Frankrijk en 5% in Duitsland. Met een totaal van 56% zijn Nederlanders daarmee wereldwijd het meest zelfverzekerd als het gaat om AI.

Met al dit zelfvertrouwen in het achterhoofd, komt het dan ook niet als een verrassing dat Nederlanders zich ook het meest op hun gemak voelen bij het gebruik van softwareapplicaties die zijn verbeterd met behulp van AI (68%). Ruim de helft van de Nederlandse respondenten (52%) zegt AI-tools dagelijks of een paar keer per week te gebruiken.

Vertrouwen
Nederlanders lijken opvallend positief over AI vergeleken met andere landen. De ondervraagde bedrijfsleiders in Nederland zijn van mening dat AI betrouwbaar is vanwege de kwaliteit van het werk dat AI levert (51%), de productiviteitswinst (50%) en de nauwkeurigheid (44%). Dit leidt ertoe dat Nederlandse respondenten zelfs het meeste vertrouwen hebben in AI (74%) van alle respondenten ter wereld.

Het kan heel goed zijn dat Nederlanders meer vertrouwen in AI uiten, omdat ze een andere kijk op de toepassing van AI lijken te hebben dan respondenten uit andere landen. Een verklaring zou volgens de onderzoekers kunnen zijn dat Nederlanders AI wellicht vooral zien als een aanvullend systeem ter ondersteuning van menselijke werknemers, maar niet als een oplossing om hen te vervangen.

Bedrijfsleiders in Nederland zijn dan ook het meest waarschijnlijk bereid te betalen voor AI (17%), om vervolgens te kunnen besparen op werkuren of om het werk eenvoudiger te maken. Voorbeelden zijn werkzaamheden als schrijven, coderen en zelfs het ontwikkelen van beeldmateriaal. Wereldwijd zorgt AI er naar schatting voor dat het gemiddeld 3 uur en 47 minuten van de werkweek afhaalt door werknemers werk uit handen te nemen. Nederlandse respondenten zijn van mening dat dit een manier is om de kwaliteit van het werk te verbeteren, maar ook om meer werk gedaan te krijgen (34%).

Mensen nodig
De Nederlandse respondenten geven aan dat zij geloven dat er nog steeds mensen nodig zijn om al het werk van AI te beoordelen, monitoren en in de gaten te houden om ervoor te zorgen dat de kwaliteit gewaarborgd blijft. Ze hebben er vertrouwen in dat AI de menselijke beroepsbevolking nooit volledig zal vervangen (67%). Ter vergelijking: in bijvoorbeeld Duitsland is meer verdeeldheid over dit onderwerp (53%).

HR-uitdagingen
Zoveel vertrouwen in AI betekent overigens niet dat Nederlandse bedrijfsleiders zich helemaal geen zorgen maken. Ze zien dat AI vooral activiteiten overneemt in startersrollen. Maar de starter van vandaag is de ervaren werknemer van morgen: degenen waarvan verwacht wordt dat ze de kwaliteit van AI zouden moeten kunnen beoordelen. Als gevolg hiervan zijn bedrijfsleiders in Nederland bezorgd dat ze hun toegang tot de volgende generatie werknemers (39%) kwijtraken.

Risico om achterop te raken
Nederlanders staan er om bekend vaker ‘early adopters’ te zijn van nieuwe technologie. De algemene resultaten van dit onderzoek komen dan ook niet als een verrassing. Uit de inzichten blijkt dat Nederlandse respondenten geïntrigeerd zijn door AI en bereid zijn te leren over het integreren van AI in hun dagelijkse werkzaamheden. Ze vinden het gebruik van nieuwe en opkomende technologieën zoals AI spannend (32%) volgens het onderzoek.

Maar er zit ook een waarschuwing in de resultaten van het onderzoek voor zowel early adaptors als bedrijfsleiders die zich pas later aan nieuwe technologie wagen: allen moeten hun best doen om het volledige potentieel van nieuwe technologie te benutten en technologie niet te snel af te doen als aardigheidje voor alleen de technisch onderlegde bedrijven.

Zo blijkt uit het onderzoek dat nog lang niet ieder bedrijf en iedere branche al zover is. Iets meer dan een vijfde (22%) van de Nederlandse bedrijven onderzoekt de mogelijkheden van AI, maar heeft nog geen vaste plannen om dergelijke technologie te implementeren. Ook lijkt het werken met AI het meest voor te komen op bepaalde afdelingen, zoals IT en R&D, maar ontbreekt het nog op andere afdelingen, zoals de klantenservice, waar slechts 6% van de afdeling gebruik maakt van AI.

Het onderzoek werd opgesteld door Method Research en gedistribueerd door PureSpectrum namens leverancier van door AI ondersteunde software Freshworks.