[column] Schaam je!

Laat ik eerlijk zijn, ik ben ook geen heilige. Zeker niet. Jaren geleden schreef ik nog enthousiast een boek over facebookmarketing. Destijds zag ik vooral de commerciële mogelijkheden van het platform, niet de privacy-risico’s. Maar tijden veranderen en inzichten ook. Gelukkig maar. Net zoals we niet meer roken op kantoor of secretaresses koffie laten halen, zou het verzamelen van onnodige persoonsgegevens ook in de categorie 'dat deden we vroeger, maar nu weten we beter' moeten vallen.

Wake-up call
De recente ontwikkelingen rond de capriolen van Trump, de dubieuze praktijken van ‘techbro's’ als Zuckerberg, en Musks eigenzinnige interpretatie van vrijheid van meningsuiting bij X, zouden voor ons een wake-up call moeten zijn. Maar zijn ze dat ook? De meeste - online - marketeers zijn vooral bezorgd over het verdwijnen van third-party cookies en de beperkingen van GA4, niet over de privacy van hun klanten. We zijn als een roker die meer gefrustreerd is over de prijs van sigaretten dan bezorgd over zijn gezondheid.

‘Daar zit de doelgroep nu eenmaal’
Neem Facebook Pixel. We plakken hem nog steeds overal op, ook al weten we dat Facebook deze data gebruikt voor doeleinden die verder gaan dan alleen onze advertenties. Of kijk naar TikTok: we maken ons zorgen over Chinese spionage, maar blijven er vrolijk adverteren omdat ‘daar nu eenmaal onze doelgroep zit’. En dan heb ik het nog niet eens over al die 'gratis' marketingtools die we gebruiken, waarbij we zonder nadenken akkoord gaan met voorwaarden die ons eigenlijk toestaan om de hele digitale handel en wandel van onze bezoekers te volgen.

Privacyvriendelijk alternatief
Het meest absurde? We denken dat effectieve online marketing alleen maar op deze manier kan. Dat het massaal tracken er nou eenmaal bij hoort. Maar dat is niet zo. Voor vrijwel ieder platform is tegenwoordig een privacyvriendelijk alternatief. WhatsApp kun je vervangen door Signal of Threema. Google Analytics? Simple Analytics, Phantom of Plausible (mijn persoonlijke favoriet) bieden precies wat je nodig hebt, zonder cookiebanner - ja, zonder die irritante cookiebanner! Voor AI-toepassingen is er het Europese alternatief Le Chat van Mistral, in plaats van Amerikaanse grootmachten of door de Chinese staat gecensureerde modellen.

Blind vertrouwen
‘Maar dat kost omzet’ of ‘leuk, dat alternatief, maar dat is niet gratis’ hoor ik collega's al roepen. Studies tonen aan dat contextueel adverteren vaak net zo effectief is als gepersonaliseerde targeting. De obsessie met persoonlijke data heeft ons lui gemaakt. In plaats van na te denken over relevante contexten en sterke boodschappen, vertrouwen we blind op de algoritmes van grote techbedrijven. Bovendien zijn de conversie-attributiemodellen van Google en Meta behoorlijk misleidend - ze claimen veel meer impact dan ze daadwerkelijk hebben.
Laten we eerlijk zijn: privacyvriendelijk werken kost je misschien wat extra moeite en op korte termijn wat omzet en een paar tientjes aan licentiekosten per maand. Maar is het niet juist onze taak als marketeers om verder te kijken dan snelle winst? We hebben het constant over betekenisvol zijn voor de maatschappij. Nou, hier is je kans om het verschil te maken. Niet alleen voor de wereld van morgen, maar vandaag al.

Gek
Het gekke is dat we deze discussie bij duurzaamheid al lang hebben gevoerd. Daar accepteren we dat het soms wat meer kost om het juiste te doen. We zijn trots als we een leverancier vinden die duurzamer produceert, ook al is die wat duurder. Waarom zien we privacy dan nog steeds als een hinderlijke kostenpost?
De vraag is niet óf we moeten veranderen, maar wanneer. Wetgeving wordt steeds strenger, consumenten worden steeds kritischer. Je kunt maar beter vooroplopen in deze ontwikkeling, want, geloof me, over een paar jaar kijken we net zo beschaamd terug op ons huidige privacybeleid als ik nu terugkijk op dat facebookmarketingboek.

Dit artikel verscheen eerder in MarketingTribune 03, 2025.