Onderzoek: Nederlanders positiever over datagebruik

Wel hebben de meeste mensen het idee weinig controle te hebben over wat er met hun data gebeurt. Consumentenvertrouwen en veiligheid blijken onmisbaar voor een goed functionerende datagedreven samenleving.

Diana Janssen, directeur DDMA: ‘De DDMA Privacy Monitor 2021 toont hoe belangrijk consumentenvertrouwen is voor elke organisatie die datagedreven werkt. Vertrouwen in een organisatie is veruit de belangrijkste factor op basis waarvan mensen bepalen wel of geen gegevens te delen. Voor DDMA is dit al jaren een speerpunt. Daarom laten we in dit onderzoek zien welke stappen organisaties kunnen nemen om vertrouwen op te bouwen of te behouden, zoals het waarborgen van veiligheid, transparant zijn en mensen meer controle geven over hun eigen gegevens.’

Nederlanders positiever over datagebruik

Het aantal mensen dat sceptisch is over het gebruik van data door organisaties is gedaald (van 25% naar 20%). Ruim driekwart van de Nederlanders begrijpt ook dat organisaties informatie van hen willen om hun marketing effectiever in te zetten of hun toekomstige dienstverlening te verbeteren. 63% is hierbij tevreden met de hoeveelheid informatie die zij aan organisaties geven. Ook vinden meer mensen (van 29% naar 34%) dat de dienstverlening beter wordt als zij data delen, al vormt deze groep nog steeds een minderheid.

De coronacrisis heeft er voor gezorgd dat de helft van de mensen (48%) meer nadenkt over het delen van data. 57% van de Nederlanders maakt zich hierbij zorgen over privacy – dit percentage is even hoog als twee jaar geleden. Minder dan de helft (42%) vindt dat privacywet AVG voor betere gegevensbescherming zorgt. Niet iedereen is daarbij op de hoogte van de rechten die zij aan deze wet ontlenen: 60% weet dat hij of zij elke organisatie kan vragen om zijn of haar persoonlijke gegevens in te zien. De kennis over de AVG is in vergelijking met het vorige onderzoek in 2019 niet toegenomen, terwijl toen nog een enorme stijging te zien was.

Vertrouwen

Vertrouwen in een organisatie is de basis voor het delen van persoonlijke informatie. 40% noemt vertrouwen als allerbelangrijkste reden om data te delen (in 2019 was dit 37%), bij 55% staat vertrouwen in de top drie. Duidelijkheid over hoe de organisatie omgaat met data heeft het meest invloed op dit vertrouwen (50%), gevolgd door het hebben van een keurmerk dat aantoont dat een organisatie goed omgaat met data (40%) en de bekendheid van een organisatie (32%). Artsen en ziekenhuizen (80%), banken (59%) en overheidsinstanties (55%) genieten over het algemeen het meeste vertrouwen wat data-uitwisseling betreft. Het vertrouwen in online diensten is dit jaar flink gestegen.

Mensen laten hun bereidheid om data te delen ook sterk afhangen van de manier waarop organisaties met data omgaan

Hoe veilig iemands gegevens zijn is hierbij het meest bepalend (66%), en ook de reden waarom gegevens gevraagd worden (63%) en het soort gegevens waar het om gaat (63%) spelen een grote rol. Vrijwel iedereen wil dat organisaties van tevoren duidelijk maken wat de voordelen zijn van data-uitwisseling, maar toch beïnvloedden deze voordelen bij slechts 21% de deelbereidheid.

Consumenten

Het aantal Nederlanders dat het idee heeft weinig grip te hebben op wat er met hun gegevens gebeurt is gedaald, maar is met tweederde nog steeds in de meerderheid. 89% van de mensen geeft dan ook aan meer controle over hun eigen gegevens te willen. Vrijwel iedereen (96%) vindt het belangrijk om te kunnen kiezen hoeveel en welke gegevens ze willen delen. Mensen handelen overigens niet altijd naar deze behoefte. Zo bekijkt minder dan de helft van de mensen (48%) op een website eerst de cookiebanner, waarin men kan aangeven welke gegevens wel en niet gedeeld mogen worden, voor ze op akkoord klikken.