Knieval koning

Altijd weer wonderlijk dat de ophef wordt betreurd en over het besluit zelf minder wordt gezegd. Dat maakt de blunder des te ongemakkelijker. Hoe heeft het zo ver kunnen komen, nu iedereen wordt gemaand thuis te blijven - en nog niet lang nadat de nieuwe boot van de Oranjes zo in opspraak kwam? De maatschappelijke antenne stond blijkbaar uit. Geen gevoel voor het sentiment in de samenleving.

De reis van de Oranjes is net zo schadelijk voor het naleven van de coronamaatregelen als het huwelijk van Ferd Grapperhaus. Want waarom zouden we ons aan regels houden als degenen die hen bepleiten, er niet aan voldoen? Het koningshuis heeft een voorbeeldfunctie. En die is hier niet vervuld. Stel dat je in de horeca werkt. Dan kun je weinig anders dan cynisch reageren. Er wordt gemeten met twee maten. Niet voor niets roepen de critici om een debat over de toekomst van de monarchie in ons publieke bestel.

Tegelijkertijd kun je er ook met meer nuance naar kijken. Is het niet veel gedoe om niets? De kwestie toont aan dat de monarchie leeft en wordt vormgegeven door mensen van vlees en bloed die - hoe houterig ook - hun blunders erkennen. Een beetje dom. En teveel autocue. Niet congruent, zou een mediatrainer kunnen zeggen. Ook dat nog. Het was Lucky TV live.

Toch is een nuancering gepast. Nooit eerder kwam een lid van het Koninklijk Huis met zo’n diepe spijtbetuiging. Het is de eerste keer dat een koning(in) zo open reageert op kritiek vanuit de samenleving om een keuze die is gemaakt. Zo neemt de koning met de videoboodschap afstand van de ministeriële verantwoordelijkheid. Hij spreekt zelf en Rutte horen we niet. En daarin schuilt een precedent: zal hij ook in de toekomst stilstaan bij de eigen afwegingen die zijn gemaakt?

Met het oog op de reputatie van het koningshuis is het maken van deze knieval dan ook niet verkeerd. Of nog sterker, misschien wel moedig. Het hoefde immers niet, maar hij deed het wel. Het is ook ontroerend dat de koning ons zo heeft toegesproken. Hiermee laat hij zijn opvatting zien over de monarch in de 21ste eeuw: niet naast ons, maar boven ons. Vergeving brengt ons verder.'

Paul Stamsnijder
reputatie-expert
partner De Reputatiegroep